İmplant vidalarının gevşemesi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. İmplantın yeterince sıkılmaması başlıca sorunlardan biridir. Ayrıca yanlış pozisyonlama veya aşırı oklüzal kuvvetler de bu duruma yol açabilir. Örneğin bruksizm gibi durumlar vidalar üzerinde aşırı baskı oluşturarak gevşemeye neden olur. Abutmentin uygun olmayan yerleştirilmesi ve artan kuron-implant oranları da sorunları tetikler. Protez iskeletlerinin pasif olmaması ve konsol kuvvetlerinin varlığı da gevşemeye katkıda bulunur. Bu tür sorunlar tedavi edilmezse ağrı rahatsızlık ve hatta ciddi kemik kaybına yol açabilir.
İmplant vidası gevşemesinin ana nedenleri nelerdir?
İmplant vidalarının gevşeme nedenleri çeşitlidir ve birkaç ana faktör etkilemektedir. Öncelikle yetersiz ön yükleme implantın başlangıçta gereken kuvvetle sıkılmamasına neden olur. Bu durum genellikle uygulanan torkun yetersiz olması veya tork anahtarının doğru kalibre edilmemesi ile ilgilidir. Ön yükleme yetersiz olduğunda vida ile implant arasındaki gerilim kaybı meydana gelir.
İkincil olarak oklüzal kuvvetler etkili bir faktördür:
- Aşırı veya yanlış yönlendirilmiş oklüzal kuvvetler implant üzerine uygulanan ısırma ve çiğneme kuvvetleridir.
- Eğer bu kuvvetler implantın uzun ekseni ile hizalı değilse vida bağlantısını istikrarsızlaştırabilir.
Üçüncü olarak tasarım ve malzeme sorunları önem taşır:
- İmplant ve abutment arayüzünün tasarımı,
- Vidanın malzeme özellikleri,
- Dış altıgen bağlantıya sahip implantlar iç bağlantılara sahip olanlara göre daha gevşeme eğilimindedir.
Ayrıca aşınma ve deformasyon da önemli bir etkendir:
- Vidaların tekrar tekrar sıkılması ve gevşetilmesi,
- Özellikle altın veya belirli alaşımlar gibi daha yumuşak malzemelerden yapılmış vidalarda aşınmaya ve plastik deformasyona yol açabilir.
Biyolojik ve çevresel faktörler de vidaların gevşemesine katkıda bulunur. İmplant çevresindeki dokularda meydana gelen değişiklikler ve ağız boşluğundaki nem gibi çevresel faktörler vida bütünlüğünü zamanla etkileyebilir.
Kötü pozisyonlama implant vidasının stabilitesini nasıl etkiler?
Kötü pozisyonlanmış dental implantlar vidaların stabilitesi üzerinde olumsuz etkiler yaratır. İdeal olmayan bir yerleştirme yanlış hizalanmaya sebep olur. Bu durum vida gevşemesi ve kırılma riskini artırır. İmplantlar yanlış açılarda yerleştirildiğinde eksen dışı yüklere maruz kalır ve bu stresin eşit olmayan bir şekilde dağılmasına yol açar. Sonuç olarak vidalar üzerinde aşırı tork oluşur ve döngüsel yüklenme sonrası tork değerlerinde azalma görülür. Bu da implantın genel stabilitesini bozar.
- Yanlış Hizalanma: İmplantların yanlış hizalanması vida üzerindeki torku artırır ve gevşemeye yol açar.
- Eksen Dışı Yüklenme: İmplantlar yanlış açılarda yerleştirildiğinde eğik kuvvetlere maruz kalır ve bu durum stresin eşit olmayan şekilde dağılmasına neden olur.
- Stres Dağılımı: Eşit olmayan stres dağılımı implant vidalarının gevşemesine ve hatta kırılmasına neden olabilir.
Ayrıca kötü pozisyonlandırılan implantlar ve protez kuronlar arasındaki temas noktaları ideal olmayabilir. Bu durum vida üzerinde etkili olan kuvvetleri artırır ve vida sementsizleşmesi deformasyon ve gevşeme riskini daha da yükseltir. Klinik olarak bu durum implant ve abutment ya da protez kuron arasındaki bağlantının stabil olmamasına ve dolayısıyla implant ömrünün azalmasına bakım gereksinimlerinin artmasına neden olur.
Bruksizm implant vidası gevşemesine neden olabilir mi?
Bruksizm dental implant vidalarının gevşemesine yol açabilen bir faktördür. Dişlerin gıcırdatılması veya sıkılması şeklinde tanımlanan bruksizm implant destekli protezlerdeki vida gevşemesi gibi komplikasyonlara sebebiyet verebilir. Özellikle bu kuvvetler abutment vidasının gevşeme riskini artırır. İmplant vidaları gevşediğinde implant yetmezliği ve kemik kaybı gibi ciddi sorunlar meydana gelebilir. Aşırı oklüzal kuvvetler nedeniyle implant bileşenlerinin kırılması da olası bir sonuçtur.
Bruksizmin yol açtığı mekanik komplikasyonlar araştırmalarla belgelenmiştir. Çalışmalar şunları göstermektedir:
Bruksizmi olan hastalarda vida gevşemesi dahil mekanik komplikasyonlar daha sık görülür.
- Komplikasyon riski bruksizmi olmayanlara kıyasla bruksizmi olanlarda önemli ölçüde yüksektir.
- Bazı çalışmalar vida gevşemesi dahil komplikasyon riskinin 3,6 kat daha fazla olduğunu ortaya koymaktadır.
- Bu riskleri minimize etmek için klinisyenler genellikle şu yöntemlere başvururlar:
Oklüzal koruyucu kullanımı
- Bruksizmin kuvvetlerine daha dayanıklı özel implant tasarımlarının seçilmesi
Yetersiz tork implant vidasının stabilitesini nasıl etkiler?
Yetersiz tork dental implant vidalarının stabilitesini önemli ölçüde etkileyen bir faktördür. İmplant yerleştirme sırasında uygulanan tork primer stabiliteyi doğrudan etkiler. Yeterli tork uygulanmazsa implantın çevreleyen kemikle yeterince sıkıştırılması sağlanamaz. Bu durum aşağıdaki gibi çeşitli sonuçlara yol açar:
Azalan Primer Stabilite:
- İmplant yeterince sabitlenemediğinde iyileşme sürecinde mikro hareketler meydana gelir. Bu hareketler osseointegrasyon sürecini olumsuz etkiler.
İmplant Mikromovement Riskinin Artması:
- Düşük tork implantın kemik içerisinde stabil bir şekilde kilitlenememesine neden olur. Erken iyileşme aşamasında meydana gelen mikro hareketler implantın başarısızlığına yol açabilir.
Erken İmplant Başarısızlığı Potansiyeli:
- Çalışmalar yetersiz yerleştirme torkunun erken implant başarısızlığı ile ilişkili olduğunu belirtir. İmplant gerekli stabiliteyi kazanamazsa yüklemeye dayanıklı olmayabilir.
Kemik-İmplant Arayüzü Komplikasyonları:
- İmplant ile çevreleyen kemik arasında yeterli temas sağlanamazsa bu durum kemik yeniden şekillenme sürecini bozar. Uzun vadeli stabilite sorunlarına neden olabilir.
Oklüzal kuvvetler implant vidası gevşemesine nasıl katkıda bulunur?
Oklüzal kuvvetler dental implantların gevşemesinde belirleyici etkilere sahiptir. Ön yük implant ve abutment bağlantısını güvence altına almak için hayati önem taşır. İlk sıkma sırasında uygulanan bu gerilim bağlantının stabilitesi için kritiktir. Ancak özellikle diş sıkma ve çiğneme gibi faaliyetler sırasında karşılaşılan lateral ve eksen dışı kuvvetler ön yükün zamanla azalmasına neden olur. Bu azalma mikro hareketlere ve titreşimlere yol açarak vida uzaması veya yorulmasını tetikler ve gevşemeye sebep olur.
Lateral ve Eksen Dışı Kuvvetler:
- Vida bağlantısının ön yükünü zamanla azaltır.
- Mikro hareketlere ve titreşimlere yol açar.
Bu tür oklüzal kuvvetler implant üzerinde oblik veya eksen dışı olarak uygulandığında vida bağlantısını daha da istikrarsız hale getiren bükülme momentleri oluşturur. Araştırmalar implantın uzun ekseni ile hizalı olmayan oklüzal kuvvetlerin vida bağlantısının ön yükünü koruma kapasitesini aşabileceğini ve yüksek gevşeme riskiyle sonuçlanabileceğini göstermektedir. Oklüzal kuvvetlerin restorasyon üzerindeki spesifik temas noktaları da vida gevşemesi derecesini etkiler. Oblik yüklemeler dikey yüklemelere kıyasla daha zararlıdır ve implantın stabilitesini olumsuz etkiler.
Diş Hekimi Handan Nohutcuoğlu, 1987 yılında Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nden mezun olmuştur. Kariyeri boyunca birçok diş polikliniğinde çalışarak, bilgi ve tecrübelerini birleştirerek çeşitli alanlarda deneyim kazanmıştır. Şu anda Hollywood Dental’de çalışmaya devam ediyor.
